Demographic and Socieoeconomic Characteristics of Households and Energy Poverty in Serbia

Abstract

Energy issues and energy poverty became very important when dealing with global development challenges and sustainable development agenda, and as the years pass more precise indicators are formed to follow this phenomenon from various perspectives. One way to follow and analyze energy poverty is through the indicators proposed by the European Commission and the Survey on Income and Living Conditions (EU-SILC). Based on the main EU-SILC indicators for Serbia for 2020, this analysis explored a relationship between energy poverty and household income disaggregated by available data about regions, degree of urbanization, household types, and sex-age structure. It also tended to position Serbia within the European context regarding energy poverty. Based on the available data, it was found that people living in thinly populated areas expressed a higher share of vulnerabilities than those living in densely populated areas. Also, persons at risk of poverty are more vulnerable than the total population. When it comes to household types, people living in a single-person household are the most vulnerable, followed by the single-parent household with dependent children.

Pitanja vezana za energiju i energetsko siromaštvo su postala veoma važni u kontekstu globalnih razvojnih izazova i održivog razvoja, a kako godine prolaze, sve precizniji indikatori se razvijaju kako bi se fenomen energetskog siromaštva pratio iz različitih perspektiva. Jedan od načina za praćenje i analizu energetskog siromaštva jeste kroz indikatore koje je predložila Evropska komisija i mogu se pronaći u Anketi o prihodima i uslovima života (EU-SILC). Ova analiza je bila prevashodno fokusirana na indikatore koji se tiču mogućnosti da se priušti adekvatno zagrevanje doma, kašnjenja u izmirenju računa za komunalne usluge, kao i života u stanu sa krovom koji prokišnjava, vlagom ili truljenjem u svom stanu, koji su izračunati kako za ukupnu populaciju, tako i za stanovništvo koje se nalazi u riziku od siromaštva, tj. lica čiji je ekvivalentni dohodak manji od 60% medijane ekvivalentnog dohotka. Na osnovu izabranih EU-SILC indikatora za Srbiju za 2020. godinu, ova analiza je osvetlila odnos između energetskog siromaštva i dohotka domac'instava, posmatranih prema dostupnim podacima o stepenu urbanizacije, tipovima domac'instava, regionu, polu i starosti. Cilj ovog rada bio je da se identifikuju domaćinstva koja su u najvećem riziku od energetskog siromaštva, uz polazne hipoteze da su staračka domaćinstva ona koja su najugroženija, kao i domaćinstva iz ruralnih područja. Pored toga, podaci su prikupljeni i izračunati sa namerom da pozicioniraju Srbiju u evropskom kontekstu u pogledu energetskog siromaštva. Na osnovu podataka za 2020. godinu, utvrđeno je da stanovništvo koje živi u područjima male gustine naseljenosti ima veći udeo ranjivosti od onih iz gusto naseljenih područja, a takođe je ranjiva i populacija koja se nalazi u od riziku siromaštva. Kada su u pitanju tipovi domac'instava, najugroženija su lica koja žive u jednočlanim domac'instvima i to najpre jednočlanim staračkim domaćinstvima. U ukupnoj populaciji, u 2020. godini su bile ugroženije žene stare 65 i više godina koje žive u jednočlanim domaćinstvima kod dva od tri indikatora, dok kada je reč o populaciji koja se nalazi u riziku siromaštva, muškarci stari 65 i više godina koji žive u jednočlanim domaćinstvima bili su ugroženiji od žena po osnovu sva tri analizirana indikatora.