Wpływ orzeczeń sądów administracyjnych na ochronę ładu przestrzennego w lokalnym planowaniu przestrzennym

Abstract

The article aims to determine the influence of administrative courts' jurisprudence on planning practice in the field of spatial order protection. This impact was verified from the perspective of two key, practical (used by courts, local government units, participants in the space game), and legal information systems: LEX and Legalis. The jurisprudence theses contained in the systems mentioned above constitute the basis for the judgments and formulation of arguments expressed in subsequent cases. Two key provisions were selected, important from the perspective of the protection of spatial order and the scope of property rights in the spatial management system: Art. 2, point 1, and Art. 6. The results show that in the examined systems, neutral judgments dominate. Nevertheless, the representation of decisions enabling the expansion of development possibilities is forceful. In this context, the key decisions seem to be more precise, defining the spatial order and directly indicating the superiority of the spatial order over the ownership right. Despite the lack of a clear legal basis, administrative courts should pay particular attention to this direction.

Celem artykułu jest określenie wpływu wywieranego przez orzecznictwo sądów administracyjnych na praktykę planistyczną w zakresie ochrony ładu przestrzennego. Zweryfikowano ten wpływ z perspektywy dwóch kluczowych stosowanych w praktyce (przez sądy, organy jednostek samorządu terytorialnego, uczestników gry o przestrzeń) systemów informacji prawnej: LEX i Legalis. To właśnie tezy orzecznicze zawarte w wymienionych systemach stanowią podstawę dla wyrażanych w kolejnych sprawach ocen oraz formułowania argumentów. Wybrano dwa kluczowe z perspektywy ochrony ładu przestrzennego i zakresu prawa własności w systemie gospodarki przestrzennej przepisy: art. 2 pkt 1 oraz art. 6. Wyniki wskazują, że w badanych systemach dominują orzeczenia ze wskazanej perspektywy neutralne. Niemniej bardzo silna jest reprezentacja orzeczeń umożliwiających poszerzanie możliwości zabudowy. Kluczowa wydaje się w tym kontekście reprezentacja orzeczeń w sposób bardziej precyzyjny definiujących ład przestrzenny, jak również wprost wskazujących nadrzędność ładu przestrzennego nad prawem własności. Pomimo braku klarownych podstaw prawnych sądy administracyjne powinny właśnie na ten kierunek zwrócić szczególną uwagę.