Analysis of changes in the retirement insurance system in Poland in 2002-2018

Abstract

The year 1999 marked the beginning of reforms in social insurance in Poland. Changes which were implemented then regarded mainly retirement insurance. Until the reform was introduced, the retirement insurance had operated under a pay-as-you-go system. However, political changes in Poland, as well as adverse demographic trends, led to ineffective functioning of the existing system of financing liabilities arising from retirement insurance. It was necessary to introduce changes that, above all, would allow for maintaining an appropriate level of retirement pension. The following article concentrates on one selected aspect of this insurance - Open Pension Funds (in Polish: Otwarte Fundusze Emerytalne; OFEs) and presents major changes occurring in 2002-2018, their reasons and effects. The analysis is mainly based on data from the Financial Supervision Authority and the Social Insurance Institution.

W 1999 r. w Polsce rozpoczęto reformowanie ubezpieczeń społecznych. Zmiany, które wówczas zostały wprowadzone, w bardzo dużym zakresie dotyczyły ubezpieczenia emerytalnego. Do momentu przeprowadzenia reformy ubezpieczenie emerytalne było realizowane w systemie repartycyjnym. Jednak przemiany ustrojowe w Polsce, a także niekorzystne trendy demograficzne spowodowały, że przyjęty dotychczas sposób finansowania świadczeń z tytułu ubezpieczenia emerytalnego przestał sprawnie działać. Konieczne było wprowadzenie zmian, które przede wszystkim pozwoliłyby na utrzymanie odpowiedniej wysokości świadczenia emerytalnego. Artykuł koncentruje się na jednym wybranym aspekcie tego ubezpieczenia - Otwartych Funduszach Emerytalnych, przedstawiając najważniejsze zmiany w latach 2002-2018, ich przyczyny i skutki. Zaprezentowana w artykule analiza została oparta głównie na danych Komisji Nadzoru Finansowego oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.